Gdzie wymienić uszkodzony banknot?
Jeżeli jeden z Twoich banknotów ulegnie uszkodzeniu, masz prawo wymienić go na nowy. Pamiętaj jednak, że nie zawsze będzie to możliwe.
W obrocie pieniężnym naturalnym jest, że środki płatnicze zużywają się oraz w wielu przypadkach ulegają uszkodzeniu. W obrocie gotówkowym najczęściej spotykane są banknoty, które:
- są naderwane,
- przerwane na dwie lub więcej części,
- banknoty są sklejone taśmą,
- posiadają urwane narożniki lub inne elementy,
- są poplamione lub zabrudzone.
W wielu przypadkach codziennego życia banknot, który posiada drobniejsze uszkodzenia, nie będzie wzbudzać niczyjej uwagi i trafi dalej w obieg.
Trzeba pamiętać, że powyższymi, uszkodzonymi banknotami nie powinniśmy się posługiwać, gdyż nie są legalnym środkiem płatniczym i zarówno sprzedawcy, jak i klienci mają pełne prawo do odmowy przyjęcia banknotu.
W jaki sposób banknot może być uszkodzony?
Banknoty mogą być uszkodzone mechanicznie, chemicznie lub termicznie.
Mechanicznie – w wyniku przypadkowego ich złamania lub przerwania, w którymś z miejsc banknotu.
Chemicznie – poprzez kontakt z substancjami, które mogą uszkodzić banknot. Kontakt ze zwykłą wodą może również negatywnie wpłynąć na stan banknotu.
Termicznie – poprzez kontakt banknotu z wysoką temperaturą.
Jak wygląda uszkodzony banknot?
W zależności od czynnika, który spowodował uszkodzenie banknotu, uszkodzone banknoty będą wyraźnie różniły się między sobą. Najczęściej banknoty, które wycofywane są z obiegu są przerwane co najmniej na dwa elementy. Dodatkowo często zdarzają się banknoty:
- uszkodzone przez zwierze domowe,
- poplamione,
- zawilgocone,
- nadpalone.
Kiedy można wymienić uszkodzony banknot?
Na wymianę uszkodzonych banknotów nałożone są dodatkowe warunki ich wymiany. Aby móc wymienić banknot konieczne jest aby:
- banknot był autentyczny. Sfałszowane środki płatnicze nie podlegają wymianie na nowe, a dodatkowo zostanę one zatrzymane przez instytucję, w której podejmowana jest próba wymiany banknotu,
- banknot musi umożliwiać ocenę jego nominału,
- uszkodzony banknot musi być zachowany co najmniej w 45% powierzchni oryginalnego banknotu,
- banknot nie może być rozerwany na więcej, niż 9 części,
- przerwany banknot nie posiadał ubytków w miejscu uszkodzenia,
- banknot nie może posiadać śladów zadziałania zabezpieczeń zainstalowanych w urządzeniach np. bankomatach,
Ile można otrzymać pieniędzy za uszkodzony banknot?
To ile można uzyskać za uszkodzony banknot zostało jasno określone przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Zgodnie z Obwieszczeniem Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 15 grudnia 2020 r. wymianie podlegają:
- banknoty:
- w 100% wartości nominalnej – jeżeli zostało zachowane ponad 75% pierwotnej powierzchni banknotu i w przypadku którego stwierdzono, że wszystkie części pochodzą z tego samego banknotu,
- w 50% wartości nominalnej – jeżeli zostało zachowane od 45% do 75% pierwotnej powierzchni banknotu i w przypadku którego stwierdzono, że wszystkie części pochodzą z tego samego banknotu;
- monety:
- w 100% wartości nominalnej monety, również jeżeli są to dwa rozłączone elementy (rdzeń i pierścień) – jeżeli pochodzą z monety o tej samej wartości nominalnej,
- w 50% wartości nominalnej – jeżeli został zachowany co najmniej jeden element monety (rdzeń lub pierścień).
Czego potrzebuje aby wymienić uszkodzony banknot?
Zgodnie z rozporządzeniem nr 20/2020 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 17 września 2020 r. wszystkie banki komercyjne mają obowiązek przyjęcia i wymiany uszkodzonego banknotu na nowy. Aby móc tego dokonać w oddziale banku trzeba:
- przedstawić dokument tożsamości,
- posiadać uszkodzony banknot, który pozwala na identyfikację jego nominału
W zależności od stanu banknotu pracownik banku dokona wymiany banknotu w jego pełnej wartości lub w wysokości 50% wartości nominalnej banknotu. Kwota zwrotu zależy od stanu banknotu oraz jego oceny przez pracownika banku.
Pomimo wytycznych Prezesa Narodowego Banku Polskiego, nie wszystkie banki chętnie dokonują wymiany uszkodzonych banknotów. W takiej sytuacji dostępne są dwie dodatkowe możliwości wymiany uszkodzonego banku:
- Przesłanie uszkodzonych banknotów bezpośrednio do centrali Narodowego Banku Polskiego
- Udanie się do Okręgowego Oddziału Narodowego Banku Polskiego.
Korespondencyjne przesłanie uszkodzonych banknotów
Zgodnie z zarządzeniem Prezesa Narodowego Banku Polskiego, uszkodzone banknotu można korespondencyjnie przesłać do centrali Narodowego Banku Polskiego, gdzie przesłane banknoty zostaną poddane ocenie przez Departament Emisyjno-Skarbcowy.
Adres do przesłania uszkodzony banknotów to:
Narodowy Bank Polski, Departament Emisyjno-Skarbcowy
ul. Świętokrzyska 11/21
00-919 Warszawa
z dopiskiem: „DES – wymiana”
Przesyłając uszkodzone banknoty do NBP należy pamiętać o:
- Dołączeniu odpowiedniego wniosku, który dostępny jest pod adresem: https://www.nbp.pl/banknoty_i_monety/pliki/rozporzadzenie_20-2020_wymiana_znakow_pienieznych.pdf
- Korespondencyjnie można przekazać do wymiany banknoty o wartości nieprzekraczającej 2 000 złotych.
Wymiana banknotów w jednym z Okręgowych Oddziałów Narodowego Banku Polskiego
Wymiany uszkodzonego banknotu można dokonać w jednym z Okręgowych Oddziałów Narodowego Banku Polskiego. Oddziały NBP zlokalizowane są w każdym z 16 miast wojewódzkich, czyli:
Oddział Okręgowy w Białymstoku
Województwo podlaskie – ul. Piękna 1, 15-282 Białystok
Oddział Okręgowy w Bydgoszczy
Województwo kujawsko-pomorskie – ul. Jagiellońska 8, 85-067 Bydgoszcz
Oddział Okręgowy w Gdańsku
Województwo pomorskie – ul. Okopowa 1, 80-958 Gdańsk
Oddział Okręgowy w Katowicach
Województwo śląskie – ul. Bankowa 1, 40-007 Katowice
Oddział Okręgowy w Kielcach
Województwo świętokrzyskie – ul. Warszawska 46, 25-312 Kielce
Oddział Okręgowy w Krakowie
Województwo małopolskie – ul. Basztowa 20, 30-960 Kraków
Oddział Okręgowy w Lublinie
Województwo lubelskie – ul. F. Chopina 6, 20-026 Lublin
Oddział Okręgowy w Łodzi
Województwo łódzkie – al. T. Kościuszki 14, 90-950 Łódź
Oddział Okręgowy w Olsztynie
Województwo warmińsko-mazurskie – al. M. J. Piłsudskiego 11/17, 10-575 Olsztyn
Oddział Okręgowy w Opolu
Województwo opolskie – ul. Damrota 2b, 45-064 Opole
Oddział Okręgowy w Poznaniu
Województwo wielkopolskie – Al. Marcinkowskiego 12, 61-827 Poznań
Oddział Okręgowy w Rzeszowie
Województwo podkarpackie – ul. 3 Maja 12, 35-959 Rzeszów
Oddział Okręgowy w Szczecinie
Województwo zachodniopomorskie – ul. płk. T. A. Starzyńskiego 1, 70-506 Szczecin
Oddział Okręgowy w Warszawie
Województwo mazowieckie – ul. Warecka 11A, 00-034 Warszawa
Oddział Okręgowy we Wrocławiu
Województwo dolnośląskie – ul. Ofiar Oświęcimskich 41/43, 50-059 Wrocław
Oddział Okręgowy w Zielonej Górze
Województwo lubuskie – al. Wojska Polskiego 25, 65-950 Zielona Góra
Na koniec warto podkreślić, że nie wszystkie uszkodzone banknoty podlegają wymianie. Dodatkowo niektóre banki mogą odmówić przyjęcia banknotu. W związku z powyższym najlepiej od razu skierować się do jednego z oddziałów NBP i tam dokonać wymiany. Opcjonalnie można skorzystać z drogi korespondencyjnej.
Powiązanie wpisy
