Każdy, kto zastanawia się nad sprzedażą nieruchomości, chce to zrobić z jak największym zyskiem dla siebie. Aby tego dokonać, niezbędne jest przeprowadzenie odpowiedniej wyceny z uwzględnieniem tendencji panujących na rynku. Każda nieruchomość posiada swoje indywidualne cechy, które wpływają na jej ostateczną wartość.
Wycena nieruchomości konieczna jest również przy okazji ubiegania się o kredyt hipoteczny – daje to bankowi wiedzę o realnej wartości nieruchomości, a co za tym ma on możliwość udzielenia kredytu w odpowiedniej kwocie. Kwestiami związanymi z wyceną nieruchomości, a także z tworzeniem ekspertyz na ten temat zajmuje się rzeczoznawca majątkowy.
Zgodnie z definicją rzeczoznawca majątkowy to osoba fizyczna posiadająca uprawnienia zawodowe do szacowania nieruchomości. Dostęp do wykonywania tego zawodu jest określony prawnie m.in ustawą z 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami.
Do zadań rzeczoznawcy majątkowego oprócz tych wyżej już wymienionych należą także:
Dokument sporządzany przez rzeczoznawcę nazywany jest operatem szacunkowym, ma on charakter urzędowy, to znaczy osoba, która się pod nim podpisuje odpowiada prawnie za jego treść.
Przygotowanie odpowiednich dokumentów pozwala na obniżenie ceny i przyspieszenie realizacji usługi, jeżeli nie dokonamy tego samodzielnie, zrobi to za nas rzeczoznawca, co będzie wiązało się z dodatkowymi kosztami. W zależności od tego, jaki rodzaj nieruchomości ma zostać warto zawczasu zadbać o wyciągnięcie:
Oczywiście nie wszystkie te dokumenty są niezbędne do realizacji wyceny nieruchomości, rzeczoznawca przed wykonaniem operatu szacunkowego wskaże, które z nich należy mu dostarczyć.
Rzeczoznawca porównuje, ocenia i określa wartość nieruchomości zgodnie z wytycznymi.
Najważniejsza jest lokalizacja, niesłabnącym zainteresowaniem cieszą się mieszkania i domy położone w przyjaznych dzielnicach. Pod tym pojęciem kryje się przede wszystkim dostęp do ośrodków użyteczności publicznej, dobre połączenie komunikacyjne z resztą miasta, spokojna okolica chroniona monitoringiem itp.
Bardzo ważny jest również wiek nieruchomości – jeżeli mieszkanie mieści się w bloku, istotne faktem jest, czy to nowoczesne budownictwo, bloki komunistyczne. To czy mieszkanie znajduje się na parterze, czy też ostatnim piętrze również nie jest bez znaczenia., choć jest to kwestia dyskusyjna. Z jednej strony może to stanowić zaletę dla rodzin z małymi dziećmi, jeśli mieszkanie jest na parterze, z drugiej istnieje większe ryzyko np. włamania.
Istotną rzeczą pozostaje również ogólny standard nieruchomości, znaczenie mają tu takie elementy jak dostępność miejsc parkingowych, garaż podziemny.
Rzeczoznawca wyceniając nieruchomość pod kredyt hipoteczny kieruje się tzw. metodą porównawczą. Przykładowo, wyceniając mieszkanie znajdujące się w centrum miasta o powierzchni 50 m2 rzeczoznawca bankowy bierze pod uwagę ceny podobnych mieszkań o zbliżonym metrażu z ostatniego roku. Najwyższa i najniższa wartość nie jest brana pod uwagę, z pozostałych cen rzeczoznawca wylicza średnią. Mając już średnią cenę za metr rzeczoznawca ustala wskaźniki dodatkowe, które polepszają lub pogarszają ostateczną wycenę np. stan budynku. Rzeczoznawca ma dostęp do cen transakcyjnych m.in ze starostwa.Różnice cenowe za oszacowanie wartości mogą wynosić kilka procent – zależy to między innymi to tego, jaką bazą transakcyjną dysponuje dany rzeczoznawca.
Przyjęło się twierdzić, że wycena mieszkania kosztuje około 400 zł, natomiast domu 700 zł.
Na minimum taki wydatek każdy, kto chce skorzystać z usług rzeczoznawcy powinien być przygotowany. Oczywiście w branży wycen nieruchomości nie istnieją stawki urzędowe, więc ceny mogą się od siebie różnić.
Tak wygląda przykładowy cennik jednej z firm zajmujących się wyceną nieruchomości:
Koszt wyceny mogą się różnić między sobą w poszczególnych miastach, czy też województwach. W województwie mazowieckim, np. w Warszawie rzeczoznawcy trzeba będzie zapłacić więcej niż np. w województwie warmińsko- mazurskim. Jest to związane z wyższymi cenami nieruchomości.
Warto wspomnieć, że nie zawsze można wybrać rzeczoznawcy , z którego usług chcielibyśmy skorzystać. Banki często współpracują już ze swoimi rzeczoznawcami, w przypadku PKO BP jest to na przykład Integro.
W internecie ponadto łatwo dostępne są kalkulatory służące do wyceny nieruchomości, należy jednak wiedzieć, że taka wycena nie ma charakteru wiążącego, nie stanowi dokumentu urzędowego. Z usług rzeczoznawcy mogą skorzystać osoby fizyczne, przedsiębiorstwa, banki, urzędy, sądy, czy też inne podmioty.
Na sam koniec warto dodać, iż wycena nieruchomości po 12 miesiącach jest już nieaktualna i należy ją zaktualizować, gdyż wartości nieruchomości zmieniają się bardzo szybko.