Dla wszystkich z nas zakup własnego mieszkania to spełnienia marzeń, a zarazem najważniejsza decyzja finansowa w życiu. Jednorazowo wydajemy ogromną kwotę, która przy przeciętnych zarobkach wydaje się całkowicie abstrakcyjna. Nic dziwnego, że w większości przypadków musimy wówczas sięgnąć po kredyt hipoteczny. Pamiętajmy, że kwota jest tak poważna, że powinniśmy bardzo dokładnie przeanalizować oferty wielu banków, bo pozornie niewielka różnica może w praktyce oznacza kilka, a nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Przez nieuwagę, można zaprzepaścić lata wyrzeczeń i oszczędzania. Różnice w ofertach banków bywają ogromne i warto wiedzieć, na co zwracać uwagę.
To dość powszechny błąd, że wybieramy taki kredyt, w którym przewidziana do spłaty rata jest jak najniższa. Oczywiście, rata musi być taka, żebyśmy mogli ją spłacać i żeby nie przekraczała naszych możliwości finansowych. Pamiętajmy jednak o tym, że niższa rata nie oznacza tańszego kredytu. Może być zupełnie inaczej, bo równie ważny jest okres kredytowania. Jeśli dwie osoby zaciągną kredyt w tej samej wysokości i na tych samych warunkach, tyle że jedna na 20, a druga na 30 lat, widoczna będzie kolosalna różnica. Owszem rata kredytu na krótszy okres będzie wyższa, ale w finale, gdy ta pożyczka zostanie już spłacona, kredytu na 30 lat pozostanie jeszcze połowa do spłaty. Im krótszy okres kredytowania, tym tańszy kredyt.
Kredyt hipoteczny to faktycznie najtańszy dostępny na rynku finansowym pieniądz. Tyle tylko, że nie jest to stała sytuacja. Porównywanie wysokości odsetek niewiele nam da i nie powinniśmy kierować się tylko tym parametrem, wybierając kredyt. Odsetki kredytu składają się bowiem z dwóch części: kwoty obliczonej na podstawie WIBOR oraz marzy banku. WIBOR to oprocentowanie ustalana na rynku międzybankowym, dotyczące wysokości odsetek na jakie banki pozycja sobie nawzajem pieniądze. Zależy od ustalonych stóp procentowych, sytuacji gospodarczej państwa, czy wydarzeń na rynku międzynarodowym. Nie mamy na niego wpływu, bo indeks ten zmienia się codziennie, a szary obywatel nie jest w stanie przewidzieć, jak zachowa się w przeciągu najbliższych lat. Teoretycznie, gdy WIBOR jest niski, nasze raty maleją i odwrotnie. Oczywiście aktualizacja ta nie następuje z dnia na dzień, tylko w pewnych odcinkach czasu, dokładnie opisanych w umowie kredytowej. Nie walczmy z tym, na co wpływu nie mamy, ale zadbajmy, o to co możemy, czyli o marże banku. Wybierajmy pożyczkę z jak najniższą marżą, bo ona nie ulegnie zmianie.
Zanim bank podejmie decyzję o udzieleniu kredytu na określoną kwotę, zechce dokładnie zapoznać się z nieruchomością. Musi przecież wiedzieć, na co pożyczane są pieniądze i czy kwota nie jest zawyżona. Za wycenę eksperta wskazanego przez bank trzeba oczywiście zapłacić. Zwykle to kilkaset złotych.
To kolejna z opłat, które musimy brać pod uwagę. Prowizja za udzielenie kredytu zwykle wyliczona jest procentowo od kwoty udzielonej pożyczki. Jeśli prowizja wynosi 2%, a pożyczamy 200 tysięcy, musimy zapłacić jednorazową prowizję w wysokości 4 tysięcy. Rzecz jasna, bank chętnie rozłoży nam tę kwotę na raty i doliczy do kredytu, ale zapłacimy od niej wówczas odsetki. Zdarza się, że banki rezygnują z prowizji, a za to podwyższają marżę i odwrotnie: prowizja jest wyższa, a marża zdecydowanie niższa.
Zazwyczaj, w momencie uruchamiania kredytu, hipoteka na rzecz banku, nie jest jeszcze ustalona. Dopóki nie dostarczymy do banku wypisu z księgi wieczystej z wpisaną hipoteką, będziemy musieli opłacać ubezpieczenie pomostowe. Zwykle doliczane jest ono do kwoty raty, która po dostarczeniu dokumentów, zostaje zmniejszona. Zadbajmy, aby formalności trwały jak najkrócej. Kolejne z ubezpieczeń dotyczy zabezpieczenia baku przed niespodziewaną stratą czy nieodwracalnym zniszczeniem nieruchomości. Bank życzy sobie ubezpieczenia z cesją na swoją rzecz. Stosowną polisę można kupić za pośrednictwem banku, a można też skorzystać z pomocy agenta ubezpieczeniowego. Wybierzmy korzystniejszą dla siebie opcje, licząc się z tym, że jeśli będzie to ubezpieczyciel zewnętrzny, możemy być zmuszeni do każdorazowego dostarczania polisy do banku.
Po dokonaniu wstępnego wyboru przynajmniej trzech ofert śmiało składaj wnioski o kredyt. Kiedy tylko otrzymasz pozytywną decyzję kredytową, wraz z nią dostaniesz umowę. Każda z umów jest nieco inna, spersonalizowana zgodnie z twoimi i banku oczekiwaniami. Bywa, że jej integralną częścią jest regulamin. Zapoznaj się z projektem umowy i regulaminem bardzo starannie, wczytując się w treść. W razie niejasności spisz pytania i zadaj je w banku. Warto pomyśleć, poczytać ze zrozumieniem, zanim podejmie się najważniejszą decyzję finansową w życiu.